Rozwiązania w opakowalnictwie – systemy pakowania żywności

Funkcje opakowań ewoluowały na przestrzeni lat i pojawiły się nowe pomysły na pakowanie i przechowywanie żywności. Wraz z rozwojem technologii opakowania przejęły nowe funkcje: marketingowe, ekonomiczne, ekologiczne i informacyjne.

Odpowiednie przechowywanie żywności jest niezwykle ważne dla naszego zdrowia i bezpieczeństwa.

Dobre opakowanie powinno być szczelne, odporne na uszkodzenia pod wpływem czynników mechanicznych, nie może mieć szkodliwego oddziaływania na produkt, ani powodować migracji szkodliwych substancji z opakowania do produktu.

Pakowanie żywności ma służyć:

• jak najdłuższemu utrzymaniu jej świeżości,
• zmniejszeniu ryzyka utraty wartości odżywczej,
• zapobieganiu przedostawania się zanieczyszczeń,
• zachowaniu produktu pod pożądaną postacią,
• przedłużeniu okresu przydatności do spożycia,
• ·ochronie produktu spożywczego przed czynnikami zewnętrznymi,
• utracie przez nie zapachu, utrzymaniu optymalnej wilgotność, kształtu, struktury.

Wśród nowoczesnych rozwiązań w opakowalnictwie wyróżnia się opakowania aktywne i inteligentne. 

Opakowania aktywne

Zgodnie z Rozporządzeniem (WE) NR 1935/2004Parlamentu Europejskiego i Rady: „aktywne materiały i wyroby do kontaktu z żywnością” (zwane dalej „aktywnymi materiałami i wyrobami”) oznaczają materiały i wyroby, których zadaniem jest przedłużenie okresu przydatności do sprzedaży lub też zachowanie lub poprawa stanu opakowanej żywności. Z uwagi na ich naturę przewidziano w nich obecność składników, które mogą uwalniać substancje do opakowanej żywności lub jej otoczenia, lub też je absorbować”.

Opakowania aktywne dzieli się na opakowania o funkcjach:

• pochłaniających,
• emitujących
• ·oraz wyposażone w systemy o innych funkcjach.

Zadaniem tych opakowań jest przede wszystkim przedłużenie trwałości, zachowanie produktu w formie niezmienionej, w tym właściwości sensorycznych żywności.

Opakowania inteligentne

Opakowania inteligentne zgodnie z definicją wg Rozporządzenia (WE) NR 1935/2004 „inteligentne materiały i wyroby do kontaktu z żywnością” (zwane dalej „inteligentnymi materiałami i wyrobami”) oznaczają materiały i wyroby, które monitorują stan opakowanej żywności lub jej otoczenia.

Opakowania inteligentne (inteligent packaging) nie modyfikują składu środowiska w opakowaniu, lecz monitorują określone parametry (wewnętrzne i/lub zewnętrzne), a tym samym informują o stanie produktu lub atmosfery wewnątrz opakowania w trakcie przechowywania i dystrybucji żywności bez potrzeby otwarcia samego opakowania. Możliwe jest to dzięki odpowiednim interaktywnym wskaźnikom, głównie w postaci indykatorów barwnych, które pod wpływem zmian warunków panujących w opakowaniu zmieniają swą barwę lub w sposób elektroniczny. Opakowania te mogą zostać wyposażone we wskaźniki, które nie powinny mieć bezpośredniego kontaktu z żywnością:

• historii temperatury TTI (time temperature indicator), które z kolei można podzielić na: CTI – wskaźnik temperatury krytycznej, CTTI – integrator krytycznej temperatury i czasu,
• wskaźniki do monitorowania świeżości,
• wskaźniki szczelności opakowania,
• wskaźniki obecności tlenu,
• znaczniki RFID (radio-frequency identification).

Prekursorem w dziedzinie opakowań inteligentnych w Polsce były Browary Żywiec, które zastosowały farbę termo-chromową informującą użytkowników butelki z piwem, jaka temperatura jest najwłaściwsza do jego spożycia. W momencie osiągnięcia pożądanej temperatury na białym pasku pojawiał się napis „Idealna temperatura do spożycia”.

Nie marnujmy żywności

Należy pamiętać, że w Polsce rocznie marnuje się ok. 9 mln ton żywności, z czego dużą część stanowią produkty wyrzucone ze względu na zepsucie. Nowoczesne opakowania dostarczają klientom nowej wartości w postaci kontroli bezpieczeństwa i przydatności do spożycia zakupionych produktów żywnościowych. W bezpośredni sposób chronią jedzenie przed niekorzystnym działaniem tlenu, drobnoustrojów czy światła, czym wydłużają ich przydatność do spożycia. 

Aby zmniejszyć ilość marnowanej żywności, bardzo ważne jest odpowiednie jej pakowanie i przechowywanie. Pozwoli nam to zaoszczędzić pieniądze i przyczynić się do ochrony środowiska naturalnego. Zapraszamy do skontaktowania się z ekspertami SGS Polska – wykonujemy badania migracji w opakowaniach w naszych laboratoriach za granicą, a w Laboratorium Badań Żywności w Ożarowie Mazowieckim podczas oceny sensorycznej produktu, możemy ocenić wygląd i szczelność opakowania.

Bibliografia

• Rozporządzenie WE nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.
• „Kształtowanie jakości żywności” Maria Małecka, Urszula Samotyja.
• „Jak opakowanie i przetrzymywanie żywności wpływa na jej jakość”, Prawo-PRAWO DLA CIEBIE.
• „Innowacyjność opakowań do żywności – przykłady opakowań aktywnych i inteligentnych”, Justyna Maciejewska.
• „Opakowania inteligentne i aktywne, Monika Stoma, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.
• „Inteligentne i aktywne opakowania do żywności”, D. Czajkowska.

Edyta Baranowska, ekspertka branży Health&Nutrition SGS Polska

Zapraszamy do zapoznania się z ofertą szkoleń otwartych Akademii SGS

BRC GS PM v.6 - wymagania