Czego szukasz?

Bakterie nitkowate – wróg czy przyjaciel osadu czynnego?

20 May 2022
World Map Showing Connections 1600px

Bakterie nitkowate w osadzie czynnym pełnią istotne funkcje, a ich obserwacja pod mikroskopem ma ogromne znaczenie w procesie oczyszczania ścieków. Jakie konsekwencje dla osadu czynnego mogą nieść bakterie nitkowate? Dowiecie się z lektury tego artykułu.

Bakterie nitkowate w osadzie czynnym – rola

Bakterie nitkowate, tak samo, jak każdy inny składnik osadu czynnego, odgrywają rolęoczyszczania ścieków dzięki swojej aktywności biochemicznej.

Bakterie nitkowate w osadzie czynnym odgrywają także rolę budulcową kłaczków. Istnieje tzw. teoria spaghetti, w której kłaczki osadu czynnego przedstawiane są jako danie spaghetti, gdzie do makaronu (bakterie nitkowate) przykleja się sos (pozostałe składniki osadu czynnego takie jak np. bakterie, orzęski itp.). Makaron splata się z sosem, tworząc kłaczek. Dzięki bakteriom nitkowatym kłaczki osadu czynnego mają bardziej stabilną strukturę i większą odporność na rozrywanie.

Zaletą kłaczkowatej struktury osadu czynnego jest:

  • intensyfikacja procesów biochemicznych wewnątrz kłaczka,
  • łatwiejsza opadalność w stosunku do zwykłej zawiesiny.

Kiedy bakterie nitkowate stają się problemem?

Niestety, w przypadku nadmiernego rozwoju bakterii nitkowatych dochodzi do niekorzystnych zmian, takich jak:

  • Puchnięcia osadu czynnego,
  • Pogorszenie parametrów oczyszczania,
  • Załamania równowagi biologicznej w osadzie czynnym.

Osad czynny pod mikroskopem

Dzięki regularnym obserwacjom osadu czynnego pod mikroskopem można zaobserwować moment, w którym bakterie nitkowate zaczynają się rozrastać. Wtedy należy KONIECZNIE wykonać identyfikację bakterii nitkowatych. W praktyce najlepiej za każdym razem przy obserwacji osadu od razu oznaczać bakterie nitkowate.

Badanie osadu czynnego – identyfikacja bakterii nitkowatych

Podczas identyfikacji bakterii nitkowatych wykonuje się trzy preparaty mikroskopowe – dwa z nich należy wybarwić metodą Grama oraz metodą Neissera, natomiast ostatni preparat ogląda się przyżyciowo, aby np. móc zaobserwować ruch nici. Dopiero obserwacja wszystkich preparatów pozwala na identyfikację bakterii nitkowatych w osadzie, a także określenie, która z nich jest dominująca.

Przy obserwacjach zwraca się uwagę na wiele cech morfologicznych, m.in. na obecność/ brak porośli.

Osad czynny bez porośli pod mikroskopem

Preparat bez porośli

Znaczna porośl w osadzie czynnym

Preparat ze znaczną poroślą

 

Obejrzyj wideo:

Flexibacter

 

Rodzajów bakterii nitkowatych jest dość sporo, ale ich typy można powiązać z:

  • Rodzajem oczyszczalni
  • Sposobem oczyszczania ścieków

Nie ma jednej, uniwersalnej metody, która pozwoliłaby zapobiec nadmiernemu rozwojowi wszystkich bakterii nitkowatych. Tak samo nie ma jednej metody, która pozwoliłaby zwalczać już rozrośnięte bakterie nitkowate.

Proponowane metody zwalczania bakterii nitkowatych to np.

  • podwyższenie / obniżenie pH,
  • zwiększenie / zmniejszenie obciążenia osadu,
  • podwyższenie / obniżenie stężenia tlenu / wprowadzenie strefy beztlenowej,
  • wydłużenie / skrócenie wieku osadu,
  • dozowanie odpowiednich odczynników.

Ostatnie doniesienia naukowe sugerują także użycie fagów. [1]

Dlatego tak ważna jest identyfikacja bakterii nitkowatych. Do zidentyfikowanego typu bakterii dobiera się sposób jej zwalczania, dzięki czemu takie działanie będzie bardziej efektywne i bezpieczniejsze dla systemu oczyszczania niż działanie „na ślepo”.

Jeżeli potrzebują Państwo rzetelnej oceny osadu czynnego, a także identyfikacji bakterii nitkowatych, to najlepszym wyborem będzie Laboratorium Środowiskowe SGS Polska w Pszczynie.

 

Agnieszka Rybarska, ekspertka SGS Polska w branży Industries & Environment

 

Źródła:

[1] Prokaryotic viruses impact functional microorganisms in nutrient removal and carbon cycle in wastewater treatment plants | Nature Communications

Skontaktuj się z nami

  • SGS Poland Sp. z o.o.

Al. Jerozolimskie 146A,

, 02-305,

Warszawa,

Polska