Złote algi – czym są i co powinniśmy o nich wiedzieć?

01 Sep 2022

Ze względu na wykrycie Prymnesium parvum w Odrze zrobiło się głośno o złotych algach, o których do tej pory mało kto słyszał. Czym są złote algi? Jak dochodzi do ich zakwitu? Dlaczego są niebezpieczne? O tym dowiesz się z poniższego artykułu.

Złote algi – co to jest?

Złote algi to potoczna nazwa alg z rodzaju Prymnesium. To grupa mikroorganizmów jednokomórkowych, posiadających chloroplasty w kolorze żółtym/żółto-brązowym/oliwkowym. Podobnie jak w przypadku sinic, ze względu na swój mikroskopijny rozmiar są trudne do zidentyfikowania, zanim dojdzie do ich zakwitu. Najczęściej pod pojęciem złota alga kryje się Prymnesium parvum. Są to algi spotykane praktycznie na całym świecie. Znajdziemy je głównie w słonawych wodach śródlądowych i przybrzeżnych środowiskach wodnych. Co ciekawe, podczas ich zakwitu, woda przybiera złoty kolor.

Złote algi pod mikroskopem - OBEJRZYJ FILM

Złote algi – warunki rozwoju

Złote algi mają dużą tolerancję środowiskową. Najlepiej jednak rozwijają się w słonawym środowisku (do ok. 3% zasolenia), umiarkowanej temperaturze (max 30°C) i przy wysokim pH. Algi te przeprowadzają fotosyntezę, ale mogą też pochłaniać obcą materię organiczną (np. inne algi czy bakterie) – są miksotrofami. Do zakwitu złotych alg dochodzi w momencie nadmiaru substancji biogennych (eutrofizacji), ale również w wyniku stresu środowiskowego (np. zmiana zasolenia wody).

Złote algi – szkodliwość

Prymnesium parvum, tworząc zakwity, masowo zabija ryby i tym samym powoduje szkody ekologiczne oraz gospodarcze. Złote algi w momencie zakwitu produkują toksyny (prymezyny), które wykazują działanie:

Ichtiotoksyczne
Cytotoksyczne
Hepatotoksyczne
Hemolityczne

Do tej pory nie stwierdzono bezpośredniego zagrożenia dla życia i zdrowia człowieka, wynikającego z kontaktu z Prymnesium parvum. Jednakże, zniszczenia w ekosystemie wywoływane zakwitem złotych alg, z pewnością przyczyniają się do pogorszenia jakości życia na skażonym terenie. Ponadto pamiętajmy, że niektóre toksyny mogą ulegać bioakumulacji lub biomagnifikacji. Jednak o nich, w kontekście prymezyn, nie mamy jeszcze badań naukowych.

Jak zapobiegać zakwitom złotych alg?

W głównej mierze destrukcyjna działalność człowieka sprawia, że Prymnesium parvum ma optymalne warunki wzrostu, prowadzące do zakwitu. Aby jemu zapobiec, najważniejsze jest zminimalizowanie zanieczyszczeń, które odprowadzamy do środowiska. Kluczowa jest w tym przypadku stałe badanie wody i jej jakości.

Kompleksowe badania wody wykonuje Laboratorium Środowiskowe SGS Polska w Pszczynie.

Agnieszka Rybarska, ekspertka SGS Polska w branży Industries & Environment